دین و زندگی تایباد
اللهم صل علی محمدوآل محمددین و زندگی تایباد
اللهم صل علی محمدوآل محمدجزوات کنکوری
جدول بارم بندی درس دین و زندگی سال چهارم
جدول بارم بندی درس دین و زندگی سال چهارم
|
پایانی اول |
نمره |
پایانی دوم |
نمره |
|
درس اول |
۵ |
درس اول |
۵ |
|
درس دوم |
درس دوم | ||
|
درس سوم |
درس سوم | ||
|
درس چهارم |
۲ |
درس چهارم | |
|
درس پنجم |
۲ |
درس پنجم | |
|
درس ششم |
۳ |
درس ششم | |
|
روخوانی قرآن |
۸ |
درس هفتم |
۵/۴ |
|
|
|
درس هشتم |
۶ |
|
|
|
درس نهم | |
|
|
|
درس دهم |
۵/۴ |
|
جمع |
۲۰ |
جمع |
۲۰ |
سوالات هماهنگ کشوری دین وزندگی پیش دانشگاهی
برای دریافت سوال و راهنمای تصحیح امتحان نهایی معارف اسلامی(۲و۱) دین و زندگی
دوره‌ی پیش دانشگاهی روی عبارات معارف اسلامی راست کلیک کنید
و سپس Save Target As را انتخاب نموده و Save کنید. 
امتحان هماهنگ نیم سال اول معارف اسلامی(1) انسانی نوبت صبح- دی87
امتحان هماهنگ نیم سال اول معارف اسلامی(1) انسانی نوبت بعد از ظهر - دی87
امتحان هماهنگ نیم سال اول معارف اسلامی(1) تجربی وهنر نوبت صبح- دی87
امتحان هماهنگ نیم سال اول معارف اسلامی(۱) ریاضی نوبت صبح- دی87
امتحان هماهنگ نیم سال اول معارف اسلامی(۱) ریاضی نوبت بعدازظهر- دی87
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی(2) انسانی نوبت صبح- اردیبهشت۸۷
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی(۲)انسانی نوبت بعدازظهر- اردیبهشت۸۷
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی(۲) ریاضی نوبت صبح- اردیبهشت۸۷
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی(۲)ریاضی نوبت بعداز ظهر - اردیبهشت۸۷
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی(2) تجربی نوبت صبح- اردیبهشت۸۷
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی(2) تجربی نوبت بعدازظهر- اردیبهشت۸۷
امتحان هماهنگ جبرانی اول معارف اسلامی(۱) کلیه رشته ها - اسفند ماه 8۷
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی (2) کلیه رشته ها - اردیبهشت 89
امتحان هماهنگ جبرانی دوم معارف اسلامی(۲) کلیه رشته ها - تیرماه 89
امتحان هماهنگ معارف اسلامی(2) کلیه رشته ها - شهریورماه 89
امتحان هماهنگ نیم سال اول معارف اسلامی (1)کلیه رشته ها -دی‌ماه ۸۹
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی (2) کلیه رشته ها - دی‌ماه ۸۹
امتحان هماهنگ جبرانی اول معارف اسلامی(1) کلیه رشته ها - اسفند ماه ۸۹
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی(۲) کلیه رشته ها- اردیبهشت ۹۰
امتحان هماهنگ جبرانی دوم معارف اسلامی(۲) کلیه رشته ها -خرداد ۹۰
امتحان هماهنگ نیم سال اول معارف اسلامی(1) کلیه رشته ها-دی ماه 90
امتحان هماهنگ نیم سال دوم معارف اسلامی(۲) کلیه رشته ها- خرداد۹۱
سوالات مفهومی و تشریحی از دین وزندگی۴(
نمونه سوالات تشریحی
دین و زندگی ( معارف ) پیش دانشگاهی
همراه با پاسخنامه
درس هفتم :پایه های استوار
1)آیه شریفه ( ن و القلم وما یسطرون) بیانگر کدام معیار تمدن اسلامی است ؟
ایجاد زندگی مبتنی بر علم ، تفکر، خرد ورزی و دوری از خرافات
2) عباس بن عبدالمطلب درباره نماز رسول خدا به اتفاق حضرت خدیجه (س)و امام علی (ع) چه گفت ؟
برادر زاده ام محمد با من چنین گفته است پروردگار آسمان و زمین همسو مرا فرمان داده که نمازبگذارم و به خداوند سوگند که امروز از کران این سرزمین پهناور هیچ کس را جز این سه تن نمی شناسم که براین آیین باشند .
3)باگذشت نیم قرن ازدعوت پیامبر (ص) چه تاثیری درسرزمین های اطراف ایجاد شد ؟
نام این پیام آور بزرگ سرزمین های اطراف مکه را درنوردید قلب ها را تسخیر کرد برسرزبانهای بخش عظیمی از مردم متمدن آن زمان جاری گشت
4)درقرن اول بعثت دامنه ی اسلام تا کدام نواحی گسترش یافت ؟ شهر های بزرگ آسیای و آفریقای و اروپایی
5)درحال حاضر برای بازنگری به تمدن اسلامی درکدام نکات باید تامل داشته باشیم ؟
- ویژگیهایی تمدن مورد نظر پیامبر
- و این که تمدنی که به نام تمدن اسلامی پدید آمده چه میزان به معیارهای مورد نظر پیامبرنزدیک بود
- و بالاخره اینکه امروزه مسئولیت ما چیست و دررابطه با ین تمدن چه اقداماتی باید انجام شود ؟
6)لازمه گذر از دوره جاهلی به عصر اسلام چه بود ؟*گذر از عصر جاهلیت به عصر اسلام نیازمند چه نوع تغییری است ؟
تغییر درنگرش انسانها وتحولی بنیادین درشیوه زندگی فردی و اجتماعی مردم بود
7)رسول خدا (ص) رسالت خودرا چگونه ، با چه پیامی و از کجا آغاز کرد ؟
دراولین روز دعوت مردم به رسالت آسمانی خود دردامنه کوه صفا ایستاده و این گونه ندا سرداد که ای مردم بگویید معبودی جز الله نیست تا رستگار شوید
8)معیارهای تمدن متعالی اسلام را بنویسید .
1) برقراری توحید و مبارزه با شرک – آشنایی مردم با حقیقت معاد و مبارزه با عقاید خرافی پیرامون معاد
2)ایجاد حکومت و نظام اجتماعی برپایه قوانین الهی و عدل وقسط
3)ایجاد زندگی مبتنی برتفکر و علم به دور از خرافات
4)ایجاد جامعه اسلامی با محوریت معنویت و اخلاق همراه با بهره مندی متعادل از نعمتهای دنیا
5)تبیین جایگاه خانواده به عنوان کانون رشدو تربیت انسان و احیاء منزلت زن و ارزش های اصیل او
6)جبهه گیری بر اساس معیار های حق و مخالفت و دوری از باطل و طاغوت
9)محور رسالت رسول خدا (ص) چه بود ؟ مبارزه با شرک
10)در قرآن کریم در مورد دعوت تمدن های موجود به توحید چگونه به پیامبر (ص) فرمان داده شده است ؟
بگو ای اهل کتاب (یهودیان ومسیحیان ) بیایید هم سخن شویم روی یک عقیده مشترک بین ما و شما ، که نپرستیم جز خدا و هیچ چیز را شریک او قرار ندهیم و بعضی از ما بعضی دیگر را به جای خدا به خدایی نگیرد
11)درکنار د عوت به توحید کدام نگرش مورد توجه پیامبر (ص) قرارگرفت و این امر چه تاثیری بریاران و پیروان آن حضرت داشت ؟
اعتقاد به آخرت ، و این امر موجب تغییر نگرش یاران و پیروان ایشان نسبت به جهان هستی و تحول در شیوه ی زندگی آنان گشت
12)پایه اصلی تمدن اسلامی را بنویسید ؟
اعتقاد به توحید و پرستش خدای یگانه
13) اولین پایه ی تمدن اسلامی که توسط پیامبر اکرم (ع) بنیان گذاشته شد چه بود ؟
ایجاد حکومت و نظام اجتماعی بر پایه قوانین الهی و عدل و قسط بود
15)رسول خدا آمده بود تا مردم را از ------- نجات دهد و جامعه ای برپایه ---------- بنا کند
حکومت و ولایت طاغوت و ستمگران - قوانین الهی
14)آیه 13 سوره حجرات به کدام یک از اقدامات رسول خدا (ص) درتاسیس تمدن اسلامی اشاره دارد ؟
ایجاد حکومت و نظام اجتماعی بر پایه قوانین الهی و عدل و قسط
15)ترجمه ی آن بخش از آیه 13 سوره حجرات را که به مبارزه با تبعیضات نژادی اشاره دارد بنویسید ؟
ای مردم ما خلق کردیم شما را زن و مرد و قراردادیم شما را ملت ملت و قبیله قبیله تا یکدیگر را بشناسید
16) وجود کدام یاران و پیروان درجمع اصحاب رسول خدا (ص) بیانگر عدم توجه اسلام به نام ونسب است ؟کسانی چون سلمان ، مقداد ، ابوذر ، بلال ، یاسر ، عمارو مادرش سمیه که از بردگان آزاد شده و تهی دستان و افراد عادی جامعه بودند
17) رسول خدا (ص) بر ویرانه های کاخ اشرافیت جاهلی کدام بنا را برپا ساخت ؟
بنایی با شکوه برپایه کرامت ها و فضیلت های انسانی
18) پیامبر (ص) به مردم درباره عدل چه مطالبی را به مردم می آ موختند ؟
اساس جهان برعدل بناشده و زندگی آدم ها بدون عدل دوام نخواهد داشت
19)با تشدید درگیریِ اسلام با مشرکان وستمگران خداوند چه فرمانی به رسول خدا ابلاغ فرمود ؟
تشویق پیامبر بر ایستادگی و مقاومت در برابر مشرکان وعدم تبعیت از هوس های آن ها
20)آرمان رسول خدا (ص) دربرقراری عدالت اجتماعی چه بود ؟
این بود که مردم را ازحکومت و ولایت طاغوت و ستمگران نجات دهد و نظامی برپایه قوانین الهی بنا کند ، مظلوم به آسانی حق خود از ظالم بستاند و امکان رشد برای همه انسان ها فراهم باشد ، نه این که نعمت ها و ثروت های زمین درانحصار گروهی محدود باشد
21)جامعه ی ساخت پیامبر (ص) چگونه جامعه ای بود ؟ جامعه عدالت محور
22)یکی از جنبه های عدالت خواهی رسول خدا (ص) را نوشته و اقدام آن حضرت را دراین راستا بنویسید ؟
مبارزه با تبعیض نژادی و امتیاز ات اشرافی - ایشان همه امتیازات اشرافی را لغو کرد و هیچ قومی را برقوم دیگر برتر ندانست
23)دعوت پیامبر (ص) درچه جامعه ای آغاز شد ؟
درجامعه ای که نشانه های بسیار اندک ازتعقّل و تفکّر و دانایی د رآن یافت می شد
24) چرا جامعه معاصر پیامبر (ص) به عصر جاهلیت نامیده می شود؟
چون در آن زمان تفکر و تعقل اندک بوده و زندگی شان سرشار از خرافات و مظاهر جهل بود
25) برخی از نشانه ها و مظاهر جهل و خرافه پرستی در دوره جاهلی را بنویسید
شعر می سرودند اما برای شراب ،شکار ، غارت ،عشق حیوانی و بت - برای آمدن باران آتش می افروختند - اگرگاو ماده آب نمی خورد گاو نر را می زدند تا دیو پنهان شده درشاخ های اوخارج شود
26) اقدامات پیامبر (ص) با تکیه برقرآن کریم در از بین رفتن آداب جاهلی چه بود ؟ دعوت به تفکر وتعقل تدبّر و خردورزی
27)اولین آیات نازل شده برپیامبر(ص) حاکی از کدام حقیقت است ؟ برتری علم ودانش نسبت به جهل
28)ترجمه آیه ی 9 سوره زمر را بنویسید (قل هل یستوی الذین یعلمون والذین لا یعلمون انما یتذکر اولوالالباب )؟
بگو آیا مساوی هستند کسانیکه می دانند با کسانیکه نمی دانند این یاداوری است برای صاحبان خرد
29)کتاب آسمانی پیامبر (ص) به چه کسانی برتر ی دارد ؟ دانایان
30)کدام عوامل موجبات شکست سد جاهلیت و خرافه گرایی را فراهم آورد ؟
دعوت تدریجی آیات قرآن کریم به تفکر تدبر و خرد ورزی ، تشویق های دائمی رسول خدا و جوامع آن را مشتاق علم ساخت
31)وضعیت علم آموزی درایران هم عصر دوره ی جاهلی چگونه بود ؟ فقط بخشی از مردم حق آموختن داشتند
32)رسول خدا (ص) درمورد دعوت به علم چه فرمودند ؟ طلب علم برهر مردو زن واجب است
33)دیدگاه رسول خدا دررابطه با علم آموزی چیست ؟
نه تنها همه را دعوت به علم آموزی کرد بلکه فرمود طلب علم وبرهر مرد و زن و اجب است
34) ویژگی های انسان تربیت شده درمکتب پیامبر (ص) چیست ؟
افرادی که هم از زیبایی های جهان آفرینش و نعمت های خداوند بهره صحیح می برند و همه با بندگی و راز و نیاز با خداوند متعال و پای بندی به اخلاق ، خود را برای تقرّب الهی و رستگاری جاودانه آماده می سازند انسانهایی که درعین توجه به معنویت و اخلاق ازجامعه کنارگیری نمی کنند و برای عزت و آسایش مردم می کوشند و این را نیز وسیله ای جهت رستگاری خود قرار می دهند
35)مردم چگونه باید خود را برای تقرب و رستگاری آماده کنند ؟
مردم که درعین توجه به معنویت و اخلاق ازجامعه کنارگیری نمی کنند و برای عزت و آسایش مردم می کوشند و این را نیز وسیله ای جهت رستگاری خود قرار می دهند
36)خداوند کدام دیدگاه را درمورد استفاده از نعمت های دنیا درآیه 33 سوره اعراف (قل انما حرم ربی الفواحش ما ظهر منها و ما بطن. .. ) اعلام فرمود ه است ؟
دیدگاه متعال نسبت به بهره مندی از نعمت های دنیا و این که زندگی دنیا و استفاده از لذات دنیا برای رسیدن به آخرت درست است یعنی اسلام با استفاده از نعمت های دنیا و لذّات آن مخالف نیست بلکه با گناه و زشتی مخالف است و جامعه اسلامی نه تنها باید با اخلاق ترین و معنوی ترین ، بلکه باید آباد ترین جامعه باشد
37) رسول خدا چه افرادی رانکوهش می کردند و چه کسانی را هواپرست می شمردند ؟
کسانی که فقط عبادت کرده و از مردم کناره گیری کرده و به خود و خانواده خود بی توجه بودند را نکوهش کرده
و کسانی که فقط به لذات دنیا سرگرم بودند و فقط به جمع ثروت و کسب قدرت می پرداختند را هوا پرست معرفی نمود
38)وضعیت فردی و اجتماعی زنان را درعصر جاهلی بررسی کنید ؟
زن کالایی درکنار سایر کالاها بود و از کمترین حقوق از جمله حق مالکیت برخوردار نبود و تولد دختر درخانواده سرافکندگی آن خانواده را به دنبال داشت و زن صرفا به ابزاری برای هوس رانی های جنسی مرد تبدیل شده بود
39) دراسلام خانواده چگونه کانونی است ؟
کانون رشد و تربیت انسان های با فضیلت حافظ عفاف و پاکدامنی و مانع اصلی فساد ونابسامانی های اجتماعی است
40)برنامه رسول خدا (ص) در احیای منزلت زن چه تحول عمیقی رادرجامعه جاهلی به وجود آورد ؟
زن منزلت انسانی خود را کسب کرد، استقلال مالی به دست آورد ، حضور زن درجامعه با عفاف و پاکدامنی توام شد ، رابطه زناشویی به محیط خانواده اختصاص یافت و استفاده ابزاری از زن ملغی گردید تا خانواده کانون رشد فضایل اخلاقی و دوستی و مودت گردد و محیط جامعه از فسادو بی بند و باری محفوظ بماندو حریم عفاف و عزت زن حفظ شود
41)آیه 97 سوره نحل (من عمل صالحا من ذکر و انثی و هو مومن . . .)درباره یکسانی مقام زن و مردم چه فرمایشی دارد ؟ و بیانگر چه موضوعی دراسلام است ؟
هرکس کار شایسته کند چه مرد و زن درحالی که مومن باشد اورا حیات می بخشم بازندگی پاکیزهای و قطعا پاداش می دهیم آنان را به بهترین از آن چه انجام می داند
موضوع : در رسیدن به حیات طیّبه و قرب الهی جنسیت مطرح نیست ، ملاک ایمان وتقوا است
42) روابط بین ملت ها قبل ازاسلام چگونه بود ؟پیامبر در روابط بین ملت ها چه تحولی ایجاد کرد و چه اقدامی انجام داد ؟
پادشاهان و روسای قبایل و اشراف و بزرگان معمولا روابط خود با دیگران را بیشتر بر اساس منافع مادی زیر سلطه درآوردن قبایل و سرزمین های یکدیگر تنظیم می کردند و مردم را درجهت همین اهداف سوق می دادند رسو ل خدا این صفت بندی ها و جبهه گیری هارا مردود اعلام کردو فرمود: دو جبهه ای که واقعا درمقابل هم قراردارند حق و باطل است و روابط ملت ها باید بر اساس حق و عدل باشد
43)جبهه حق و جبهه باطل را معرفی کنید ؟
جبهه حق ، جبهه یکتاپرستی ، عدالت خواهی ، کرامت های اخلاقی و دریک کلام ولایت الهی است جبهه باطل ، جبهه مشرکان ، ستمگران ، مفسدان و به تعبیر دیگر ولایت طاغوت و شیطان است
44) با توجه به آیه 9 سوره صف ( هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون) قرآن هدف رسول خدا را چه چیزی معرفی می کند ؟
پیروزی و غلبه دین حق برهمه ی ادیان و هدایت مردم است
45) آیه 29 سوره فتح (محمد رسول الله والذین معه اشداء علی الکفار مینهم ) رابطه میان مومنان و کفار را چگونه عرضه می نماید؟
محور کار مسلمانان باید ایجاد وحدت و مهربانی میان خود و برخورد شدید با کافران باشد یعنی یار مظلوم و دشمن ظالم باشد
46) رسول خدا از مسلمانان می خواهد که با هم کیشان خود وبا ظالمان چگونه باشند ؟
با هم کیشان خود درسراسر جهان پیوند برادری برقرار کنند و ماند اعضای یک خانواده از یکدیگر دفاع نمایند با ظالمان و مفسدان مبارزه کنند ویارستمدیدگان و مستضعفان باشند
درس هشتم
1.هرتمدنی نتیجه چیست ؟ هر تمدنی نتیجه همّت و تلاش یک ملت یا ملت ها برای رفع نیازهای مادی و معنوی است
2-عظمت هر تمدن وابسته به چیست ؟ عظمت هر تمدن بستگی نزدیکی به توانمندی آن ملت برای رفع مجموعه آن نیازها دارد
3-تفکر و خردورزی و علم آموزی چه میزان مورد توجه تمدن اسلامی بوده و به سمت آن حرکت شده است ؟
براساس تاکید اسلام برتعقل و خرد ورزی ، مسلمانان به تفکر عقلی و دانش های برخواسته ا ز آن رو آوردند و خدمات بزرگی به بشریّت کردند
4-نیاکان ما به چه میزان به اندیشه و تفکر توجه داشته اند ؟
نیاکان ما درجهان اسلام توانستند علوم و دانش بشری را به پانصد شاخه برسانند شوق وعلاقه آنان به دانش سبب شد که دربسیاری شهر ها درکنار هر مسجد مدرسه ای نیز بنا کنند
5-دانش مسلمین دربرگیرنده ی کدام حوزه ها بود ؟
حوزه های مختلف علوم مانند تفسیر، فقه ، اخلاق ،عرفان ، فلسفه ، فیزیک ، ریاضی ، نجوم ،زیست شناسی و پزشکی را به طور متعادل و همه جانبه دربرمی گرفت
6- کدام رشته ها درتاریخ اسلام توسعه فراوان یافت ؟ منطق ،فلسفه ، کلام
7- تمدن قرون وسطایی و مسیحی را با اندیشه ی مسلمانان مقایسه کنید
تمدن قرون وسطایی مسیحی با تضاد دین و عقل آغاز شد و تاوقتی که اندیشه های مسلمانان وارد اروپا نشده بود تفکر عقلی جایگاه مناسبی نداشت اما براساس تاکید اسلام برتعقل و خرد ورزی ، مسلمانان به تفکرعقلی و دانش های برخاسته از آن روی آوردند و خدمات بزرگی به بشریت کردند
8- کتاب شفا را معرفی کنید ؟ یک دایره المعارف در منطق ،ریاضیات ،علوم طبیعی و فلسفه است و بخش فلسفی آن هنوز هم از مهم ترین کتاب های فلسفی جهان محسوب می شود
9- سخن ملا صدرای شیرازی را درهماهنگی میان دین و تفکر عقلی بنویسید ؟ نمی شود قوانین دین برحق الهی که چون خورشید روشن و درخشان است با دانش استدلالی یقینی مخالفت داشته باشد و مرده باد آن فلسفه ای که قوانین آن با کتاب و سنت پیامبر و ائمه اطهار مطابقت نداشته باشد
10- کدام تلاش هم پای تلاش های علمی و ازجلوهای زیبای تمدن اسلامی محسوب می شود ؟
یکی از جلوه های زیبای تمدن اسلامی آن است که درطی آن، هم پای تلاش در حوزه های علوم تجربی- ریاضیات- فلسفه و منطق و شاخه های علمی نیز برای تبیین معارف قرآن کریم و سیره ی پیشوایان دین مانند علم تفسیر، حدیث شناسی ، فقه ، اصول فقه، کلام، عرفان وعلم اخلاق تاسیس شد
11-یکی از ویژگی های فرهنگ علمی دوره اسلامی را نوشته و مختصرا توضیح دهید
عدم اختصاص علم به طبقه یا قشر و یا جنس خاص بود و توجه زنان به دانش جایگاه آنان را درخانواده ارتقا بخشید و توانایی شان را درتعلیم و تربیت فرزندانشان تقویت کرد
12- عوامل فکری افول تمدن اسلامی را در قرن های بعدی بنویسید
1- یک جریان ظاهر گرا و سطحی نگر که با تعقُّل در دین مخالفت می کرد ا جتهاد واستنباط احکام دین را جایز نمی شمرد و برای منزوی کردن فلاسفه و حکمای اسلامی تلاش می نمود (اشاعره)
2- جریان دیگر مربوط به گروه هایی از متصوفه بودکه به جای حضور فعّال درجامعه و ایفای مسئولیتهای اجتماعی درگوشه خانقاه ها به ریاضت می پرداختند و زمینه ساز رکود و سستی درجامعه می شدند
13- زندگی سیاسی و روابط اجتماعی پیامبر برچه اساسی بنا شده بود و چه آموزشی دراین رابطه به مردم داده بودند ؟
پیامبر عدل و مساوات را اساس زندگی سیاسی و روابط اجتماعی قرار داده و با رفتار و گفتار به مردم آموخته بود که حاکم و رهبر مسلمین باید برمبنای قانون الهی و بدون هیچ گونه ستمگری عمل کند
14- نظام اداری و سیاسی ، بعد از رسول خدا (ص)چگونه ادامه یافت ؟
بعد از مرگ پیامبر ، شرایط دگرگون شد حاکمان بنی امُیِّه و بنی عباس که خود را جانشین رسول خدا می دانستند شیو ه ای سلاطین ایران و روم را در پیش گرفتند و حکومت های خود کامه و مستبد تشکیل دادند و توجه آنان به مردم کاهش یافت چاپلوسان گرد آنان جمع شدند و حق جویان و عدالت پیشگان منزوی گردیدند و یا درمبارزه علیه ستمگران به شهادت رسیدند
15- کدام عوامل باعث می شد تا ستمگران برخی ظواهر را مراعات کنند ؟
به علت آموزش های موثر قرآن کریم و احادیث رسول خدا و اهل بیت بزرگوار و حضور یاران با وفای ایشان و افزایش آگاهی های مردم ، ستمگران ناچار بودند ظواهر را مراعات کنند
16-قیام امام حسین دربرابر یزید با کدام هدف و چه تاثیری صورت گرفت ؟
این قیام بزرگ با تاثیر عمیق خود ابتدا پایه های حکومت یزدی و بنی امیه را ویران کرد و سپس به مدرسه دائمی تبدیل شد تا مسلمانان درآن مدرسه درس جهاد و با ستمگران را بیاموزند
17-حاکمان بنی امیه و بنی عباس با چه انتقادها و از سوی چه کسانی مواجه بودند ؟
آنان از اعتراض و مبارزه ی آگاهان و اندیشمندان جامعه و در راس آنان ،اهل بیت پیامبر درامان نبودند
18-مبارزات سیاسی قبل از ظهور اسلام را با مبارزات سیاسی در دوره ی اسلامی مقایسه کنید
تاقبل از ظهور اسلام مبارزات سیاسی معمولا میان پادشاهان ، سلاطین و روسای قبایل برای فتح قلمروی یکدیگر پدید آمد اما در دوره اسلامی به علت افزایش آگاهی های مردم از حقوق و مسئولیت های خویش مبارزه ی مردم با حکومت برای برقراری عدالت شکل می گرفت
19- تحول مهمی را که پس از ظهور اسلام درنظام سیاسی واجتماعی رخ داد را بنویسید
توجه به حقوق اقشار مختلف جامعه و تدوین قوانین ازجمله قوانین اقتصادی قضایی و سیاسی توسط فقیهان
20- تدوین قوانین فردی و اجتماعی توسط فقها چه تاثیری برنظام زندگی دارد ؟
نظام زندگی فردی واجتماعی درچارچوب معینی قرارمی گیرد - مفهوم قانون و عمل به قانون توسعه می یابد - نظام حکومتی از شکل ابتدایی آن خارج می شود و حالتی پیشرفته پیدا می کند
21- اولین و دومین اثر هنری – ادبی اسلام چیست ؟ قرآن و نهج البلاغه
22-هنر وادب درتمدن اسلامی برمحور ----------و---------و--------- پدید آمد معنای متعالی - اخلاق - عدالت
23-جلوه گاه اصلی انواع گوناگون هنر و ادب درتمدن اسلامی چیست ؟
مُصحف قرآن و مکان های مذهبی
24- ویژگی مهم هنراسلامی را بنویسید : حضور در متن زندگی مسلمان
25- حضور هنر درزندگی مسلمانان سبب چه امری شد ؟
مسلمانان بسیاری از پیام های اسلامی رادر قالب هایی بسیار زیبا و جذاب درمقابل چشمان خود بیابند و از آن ها تاثیر بپذیرند
26- کدام هنرها همواره منعکس کننده کلام خداوند درجامعه اسلامی بوده است؟ خوشنویسی و معماری
27- کدام هنر قبل از اسلام سابقه ای نداشته و بیانگر احساس پاک مسلمان ها در قبال آیات قرآن است ؟ خوشنویسی
28- عدم تفکیک میان هنرو صنعت در دوره اسلامی چه فایده ای داشت ؟ نیازی نبود که مردم برای دیدن هنر به موزه ها و یا مکان خاصی بروند بلکه آن را همواره درزندگی خود می یافتند و از آن لذت می بردند
29- درهنر اسلامی به کدام اصول توجه ویژه ای شده است ؟
اصل اول : دوری از کارهای که می تواند آمیخته با شرک شود و یادآور اندیشه های شرک آمیز باشد
اصل دوم : رعایت عفاف و حفظ حریم زن و خود داری از فساد اخلاقی
30- شروع تمدن اسلامی تا اوج و شکوفایی و سپس افول آن را به طور خلاصه بیان کنید
شکوفایی تمدن اسلامی در سه حوزه ی علم و شاخه های آن، نظام حکومتی و سیاسی و ادب و هنر بود ، این دوره با ظهور اسلام آغاز شد و به سرعت راه شکوفایی را پیمود و درقرن های سوم تا قرن هفتم هجری دراوج خود قرارداشت اما درهمین قرن ها به تدریج راه سراشیبی در پیش گرفت و گرچه در دوره ی صفوی با فرازهایی همراه بود اما درقرن های دوازده و سیزده هجری به پایین ترین درجه خود رسید .
درس نهم : نگاهی به تمدن جدید
1-اروپا شاهد سه تمدن بوده است آن سه را مختصرا بیان کنید؟
تمدن اول - مربوط به قبل ا زمیلاد حضرت مسیح که در قرن های ششم تا چهارم قبل از میلاد در اوج خود بود
تمدن دوم- در قرن چهارم میلادی با گسترش مسیحیت دراروپا و آغاز حاکمیت کلیسا بر زندگی سیاسی و اجتماعی مردم آغاز شد و تا قرن های پانزدهم و شانزدهم ادامه یافت ( قرون وسطی)
تمدن سوم – (تمدن جدید) با افول قدرت کلیسا در قرن های پانزدهم و شانزدهم شروع شد و هم چنان ادامه دارد
2-تاثیرگذاری بیشتر مسلمانان برتمدن جدید غرب به چه عاملی بستگی دارد ؟
به توانمندی هوشیاری وکرامت نفسِ بیشتر آنان
3-برای داوری صحیح و منصفانه درمورد تمدن جدید غرب ، شناخت چه چیزهایی ضروری است ؟
ابتدا نگرش غالب و عمومی سازندگان این تمدن و بنیادهای فکر ی آنان را بشناسیم و سپس به گسترده ترین حوزه های این تمدن نظرکنیم و پیامدهای آن را مورد نقد و بررسی قراردهیم
4-نگرش غالب سازندگان تمدن جدید غرب نسبت به جهان را بنویسید
جهان در این دیدگاه بیشتر منحصر به همین جهان مادی است – مراتب غیب یا انکار می شود و یا هیچ ارتباطی با این جهان ندارد – خدا از این جهان غایب است و هیچ نظارت و دخالتی ندارد
5- نگرش غالب سازندگان تمدن جدید غرب نسبت به انسان را بنویسید
انسان در این دیدگاه یک موجود زنده طبیعی مانند دیگر موجودات زنده شناخته شده ولی پیچیده تر است با یک سری نیازهای طبیعی و مادی - آزادی و حق هر کسی در برآوردن نیازهای طبیعی و تمایلات مادی را فقط آزادی و حق دیگران محدود می کند - انسان محور همه چیز است و هیچ کس حتی خداوند محدود کننده نیست
6- نگرش غالب سازندگان تمدن جدید غرب نسبت به دین را بنویسید
نگاه تمدن جدید که متاثر از حاکمیت کلیسا در قرون وسطی و درتقابل با اندیشه های دینی پدید آمده عموما نگاهی منفی گرا است – در این دیدگاه ، دین یک امر شخصی و مربوط به راز و نیاز با خداست که ارتباطی با زندگی اجتماعی و سیاسی بشر ندارد – برخی هم دین را داروی دردهای روحی و برخی نیز دین را جادو و خرافه و علت عقب ماندگی جوامع تلقی می کنند.
7- پیامدها و نتایج تمدن جدید در چند موضوع قابل بررسی است ؟
علم و شاخه های آن – نظام حکومتی و سیاسی – فرهنگ و هنر
8-پیامدها و نتایج تمدن جدید غرب در حوزه علم و شاخه های آن را بنویسید (پیشرفت علم و ساخت ابزارهای دقیق و کارآمد باعث ایجاد چه تغییراتی شده است ؟)
توانایی تصرف در طبیعت – امکان بهره مندی بیشتراز مواهب طبیعی و رفاه مادی – تولید انبوه کالا
9-کشف و ساخت چه چیزهایی زندگی درجهان امروز را متحول کرده است (4 مورد )
1-صنعت چاپ 2- الکتریسیته 3-ساخت ماشین 4-ساخت وسایل ارتباطی مانند تلفن و غیره
10-موفقیت تمدن جدید درگسترش علم ،کدام احساس را پدید آورد ؟
این احساس که علم تجربی تنها رمز موفقیت و سعادت ملت هاست و جامعه ای که این راه را بپیماید کلید خوشبختی را به دست آورده است
11-توانایی تصرف درطبیعت چه مسائل و توانمندی هایی را به دنبال داشت ؟
کشف قوانین طبیعی و ساختن ابزارهای دقیق و کارآمد سبب شده است که آدمی بتواند در طبیعت تصرف کند و تغییراتی را در آن به وجود آورد ، معادن را استخراج کند ، کوه را برای ساختن تونل بشکافد ، گیاهان را دست کاری ژنتیکی کند
12- آثار تخریبیِ تصرف در طبیعت را نام برید ؟
منابع طبیعی روبه پایان است - محیط دریا ها و اقیانوس ها آلوده گردیده ، تعادل ترکیبی گازهای جوی به هم خورده – بسیاری از جنگل ها از بین رفته – مواد بسیار خطرناک و زیان آور ساخته شده است.
13- نحوه ی زندگی انسان امروز از نظر رفاهی با انسان های قرون قبل چه تفاوت هایی دارد ؟
امروزه بسیاری از انسان ها در ساختمان های محکم و بادوام زندگی می کنند آسمان خراش های ده ها طبقه شهرهای بزرگ را پرکرده است و سایل گرم و سرد کننده ی صنعتی، طبخ غذاهای متنوع با اجاق گاز و دستگاه های برقی که زندگی را بسیار راحت کرده و . . . امروزه زندگی بسیار راحت تر از سده های قبل شده است.
14- آثار منفی تولید انبوه کالا را درامور مادی بنویسید
تولید فراوان کالاها گرچه درابتدا نیازهای طبیعی مردم را رفع می کرد اما در بسیاری از موارد بیش از نیاز طبیعی بازار بود به همین جهت کارخانه داران با استفاده از جاذبه های تبلیغات نیازهای کاذب درمردم به وجود آوردند تا آنان را به تنوع طلبی بکشانند و مصرف گرایی را به گونه ای سرسام آور افزایش دهند تا خودشان به سود بیشتری برسند
15- آسیب اصلی درتولید انبوه کالا چیست و نتیجه آن چه می باشد ؟
تولید انبوه کالا بهره برداری از منابع طبیعی را به سرعت افزایش داد و به تخریب ساختار طبیعی محیط زیست انجامیدو سبب شد که در سراسر دنیا زباله های زیاد تولید شود و محیط زیست به شدت آسیب ببیند
16- پیا مدها و نتایج تمدن جدید غرب درحوزه نظام حکومتی و سیاسی در چند حوزه قابل بررسی است ؟
1-افزایش فاصله میان انسان های فقیر و غنی درجهان 2-ظهور پدیده ی استعمار 3- جهان نظامی شده و محصور د رتسلیحات
17- توجه گسترده به حقوق ، قانون وساختار حکومت درتمدن جدید غرب چگونه پدید آمد ؟
پس از گذر از قرون وسطی و شکل گیری دوره جدید دردولت های اروپایی
18- آگاهی غربیان به قانون و حقوق چگونه اتفاق افتاد و چه آثاری را به دنبال داشت ؟
آگاهی غربیان به قانون و حقوق ابتدا با ترجمه ی آثار اسلامی اتفاق افتاد فواید زیادی برای تمدن جدید داشت از جمله این که مردم با حقوق خود در مقابل دولت ها ودر رابطه با یکدیگر آشنا شدند و به تاسیس قانون برای آن پرداختند وبرای صیانت ازآن ها سازمان هایی تاسیس کردند
19- منظور از لیبرالیسم چیست توضیح دهید ؟
به علت نگاهی که در تمدن جدید به انسان دین وحکومت شد نظام های سیاسی وقوانین ومقررات فقط دغدغه ی این را داشتند که انسان ها بتوانند به طور مسالمت آمیز در کنار یکدیگر زندگی کنندتا در رهگذر آن هر انسانی بتواند آن طور که می خواهد نیازهای طبیعی وخواسته های نفسانی خود را برآورده سازد مطابق این دیدگاه هیچ قانون الهی وجود ندارد که انسان ها را در شیوه ی زندگی هدایت کند وبرای آنان جهت تعیین نماید این اندیشه لیبرالیسم نام دارد
20- زیربنای بیشتر نظام های سیاسی و قوانین اجتماعی درتمدن غرب چه اندیشه ای است ؟ لیبرالیسم
21-چگونه فاصله میان انسان های فقیر و غنی درجهان افزایش یافت ؟
شکل گیری نظام سیاسی جدید بر پایه ی قدرت سرمایه داران ونفع طلبی فزاینده آنان از یک سوء وامکان تولید انبوه کالا به وسیله ی ماشین های صنعتی ازسوی دیگر، به تدریج تولید کنندگان کوچک را از رده خارج کرد و صاحبان سرمایه وصنعت، منابع طبیعی اکثر نقاط جهان را به بهای اندکی خریدند و یا با قدرت نظامی خود تاراج کردند وکالاهای خود را باقیمت بسیار سنگین به مردم همان سرزمین ها فروختند بدین ترتیب بخش کوچکی از جهان روز به روز غنی تر شد و بخش اعظم جهان در فقر وتنگدستی فرو رفت
22- پدیده استعمار چگونه به وجود آمد ؟ و چه آثاری برای سایر ملتها داشته است ؟
تولید انبوه کالا ونیاز به بازارهای کشورهای دیگر احتیاج به منابع طبیعی ان کشورهاونیز روحیه ی توسعه طلبی وفزون خواهی سبب شدکه سرمایه داران وقدرتمندان کشورهای غربی کشورهای دیگررا به خصوص درآسیا وافریقا هدف قرار دهندوبه بهای استعمار(یعنی آباد کردن) بسیاری ازاین کشورهارا تصرف کنندوذخایر باارزش وگران قیمت آن ها از آثار باستانی وکتاب های خطی تاجواهرات ومنابع طبیعی و معدنی رابه کشور خود ببرند و برای آن ملت ها فقر ونیازمندی را بر جا گذارند فرهنگ مستقل ملت ها را ازبین ببرند و حاکمان وابسته ومزدور خود را بر مردم مسلط سازند وآن هارا به صورت بازاری جهت مصرف کالای خود درآورند
درس دهم : برنامه ای برای فردا
1-دو تجربه موفق ایران اسلامی درتمدن حاضر کدام است ؟
آفریدن انقلاب اسلامی و پیروزی در دفاع مقدس
2-تاثیر دو تجربه موفق ایران اسلامی برجهان امروز چه بوده است ؟
انقلاب اسلامی و 8 سال دفاع مقدّس ، اعتقاد مردم جهان را در باره تاثیر ایمان به غیب در پیروزی های مادی و اثرات مثبت حکومت مبتنی بردین مبین اسلام افزایش داد و آنان را نسبت به نظم ستم پیشه ی جهانی آگاه تر کرد و برای رسیدن به معنویت و عدالت مشتاق تر و تشنه تر ساخت و رسیدن به این ارزش ها را خواست عمومی بسیاری ا ز ملت ها قرار داد
3- سه هدف بزرگ ایران اسلامی در رابطه باتمدن جهانی اسلام چیست ؟
- تجدید حیات تمدن اسلامی براساس معیارهای اصیل دینی
- کمک به رفع کاستی های تمدن کنونی
- آماده سازی جهانی برای ظهور منجی بزرگ بشریت و موعود پیامبران الهی
4-آیا این اهداف دور از دسترس هستند ؟ چرا ؟
شاید درنگاهی ابتدایی به این سه هدف بزرگ و مقایسه ی آن ها با توان و قابلیت های موجود ، کسانی باشند که چنین طرحی را یک بلند پروازی بپندارند و رسیدن به آن اهداف را دور از دسترس تلقی کند اما این یک تلقّی ظاهری و سطحی نگر از توانمندی ذاتی مردم هوشمند جامعه و جوانان و نوجوانان پاک اندیش ما و ناشی از عدم آشنایی با آموزه های بیدار کننده و حیات بخش اسلام می باشد
5- رسیدن به اهداف و انجام مسئولیت بزرگ و حساس نیازمند چه چیزهایی است ؟
نیازمند برنامه ای است که ما را به آن سطح لازم از توانمندی ارتقا دهد و قدرت لازم برای ایفای نقش درجهان کنونی را به ما ببخشد
6-برای رسیدن به اهداف سه گانه ، درکدام حوزه ها باید فعالیت نمود ؟
تقویت توانایی های فردی – تحکیم بنیان خانواده – تقویت بنیا ن های جامعه خود – حضور موثِّر و فعّال درجامعه جهانی
7-درحوزه تقویت توانایی های فردی انتخاب کدام برنامه ها پیشنهاد شده است ؟
تلاش برای کسب آگاهی دقیق از تمدن اسلامی– تقویت ایمان و اراده
8- شناخت گذشته و مقایسه ی آن با عصر حاضر چگونه ما را راهنمایی می کند ؟
گذشته در بردارنده تجربه ها ی فراوان است که عوامل پیروزی ها و شکست ها را به مانشان می دهد و بصیرت و روشن بینی ما را بالا می برد شناخت دنیای جدید نیز جهت درک درست واقعیت ها و انتخاب روش های موثر ضروری و لازم است
9-برای مشارکت درایفای نقش درتمدن جهانی در حوزه فردی و تقویت ایمان و اراده ، نیازمند چه صفاتی هستیم ؟
اعتقاد راسخ به دین - عزت نفس – توکل و اعتماد به خداوند – شجاعت – پایداری – عزم و اراده ی قوی و طهارت نفسانی
10-درحوزه ی تحکیم بنیان خانواده چه اقدامی لازم ا ست و چه نتیجه ای دارد ؟
مواظبت و حراست از بنیان خانواده مانع گسترش بسیاری ازمشکلات اخلاقی و فرهنگی می شود که هم اکنون تمدن جدید بدان گرفتار شده است بنابراین لازم است راه های حراست از بنیان خانواده را بیابیم و درجامعه تبلیغ کنیم
11-آیا حضور فعال درجهان و تاثیر برآن تنها با اقدامات فردی میسّراست ؟ توضیح دهید
حضور فعال در جهان و تاثیر گذاری برآن با اقدامات فردی پراکنده میسر نیست ، هریک از ما علاوه برخود سازی فردی و به فعلیّت رساندن قابلیت ها و استعدادهای خود ، لازم ا ست بکوشد جامعه ی خودرا به شاخص های تمدن متعالی اسلام نزدیک کند و به جامعه ای اسوه و نمونه برای دیگران تبدیل نماید
12- درحوزه ی تقویت بنیان های جامعه خود چه اقداماتی پیشنهاد شده است ؟
همراه کردن دیگران با خود – تلاش برای پیشگام شدن درعلم و فناوری – استحکام بخشیدن به نظام اسلامی – تقویت عزت نفس عمومی
13- پیشرفت های علمی چه تاثیری در تقویت یک ملت دارد ؟
پیشرفت علمی پایه های استقلال یک ملت را تقویت می کند و مانع تسلط بیگانگان می شود
14- تذکر مقام معظم رهبری درباره ی پیشگامی درعلم و فناوی را بنویسید ؟
مقام معظم رهبری دراین باره این گونه تذکر می دهند که باید علم را که مایه ی اقتدار ملی است همه جدی بگیرند و دنبال کنند کشوری که مردم آن از علم بی بهره باشند هرگز به حقوق خود دست نخواهند یافت نمی شود علم را گدایی کرد ، علم درون جوش و درون زا است ، باید استعداد های یک ملت بکار افتد تا به معنای واقعی کلمه عالم شود
15- مهمترین عامل برای حضور کارآمد درمیان افکار عمومی جهان چیست ؟
استحکام و اقتدار نظام حکومتی یک کشور
16- مهمترین عوامل استحکام نظام اسلامی را ذکر کنید
- استحکام پایه های اقتصادی
- تلاش برای کاهش فقر و توسعه عدالت درهمه ابعاد
- تقویت اتحاد ملی ، انسجام اسلامی و مشارکت عمومی
- عمل به وظیفه مقدس امر به معروف و نهی ازمنکر
17- تقویت عزت نفس عمومی یعنی چه ؟ شرح دهید
ایجاد خود باوری - ملتی که به توانایی خود ایمان و باور دارد وعبارت ما می توانیم را نه صرفا درلفظ ، که در عمل بیان می کند قله های افتخار را به سرعت فتح خواهد کرد ایمان و باور به این که ما می توانیم زنده کننده تمدن اسلامی و بزرگ ترین نیروی محرکه ، برای پیمودن راه و گذر از گردنه های سخت است
18- چرا پیام اسلام پیامی برای همه مردم تلقی می شود ؟
پیام اسلامی پیامی برای فطرت همه انسان هاست هرانسان حقیقت طلب و روشن ضمیری که جویای حقیقت باشد درمواجهه با این پیام جذب آن می شود و تحت تاثیر قرار می گیرد آنچه اهمیت دارد انتخاب روش های درست برای انتقال این پیام است
19- برای حضور موثر و فعال درجامعه ی جهانی چه برنامه هایی پیشنهاد می کنید ؟
تاکید برمحتوای عقلانی و خردمندان های دین – استفاده از بهترین کارآمد ترین ابزارها برای رساندن پیام – طرح عام ترین و بنیادی ترین تعالیم دینی درعرصه جهانی - مبارزه با ستمگران و تقویت فرهنگ جهاد و شهادت
20- چه رابطه ای میان یک پیام و روش تبلیغ آن وجود دارد ؟ توضیح دهید
میان یک پیام و روش تبلیغ آن باید تناسب منطقی و معقول برقرار باشد از این رو حق را نمی توان با روش های نادرست به دیگران رساند
21- روش های تبیلغی قرآن متکی برچه اموری است و لازمه به کارگیری این روش ها چیست ؟
دانش استوار - اندرز نیکو - مجادله به شیوه ای که نیکوتر است
لازمه به کارگیری این روشها، تقویت عقل و خرد و تامل خردمندانه دراسلام است به طوری که بتوانیم معقول و خردمندانه از دین الهی دفاع کنیم و پاسخگوی پرسش های جویندگان حقیقت باشیم
22- چرا استفاده از بهترین و کارآمد ترین ابزارها برای رساندن پیام ضرورت دارد ؟
امروزه ابزارهای رساندن پیام بسیار متنوع و گسترده است این ابزارها به همان میزان که می توانند دراستخدام حق قرار گیرند می توانند حامل پیام های باطل باشندو به گمراهی مردم کمک کنند
23- چرا درتبلیغ اسلام باید از نیازهای عمومی آغاز کرد ؟
طرح دیدگاه اسلام درباره این موضوع های عمومی راهی برای مبارزه با اندیشه های باطل و ایجاد فرصت برای جذب حق طلبان است
24-عام ترین و بنیادی ترین تعالیم دینی در عرصه جهانی کدامند؟
1ـ توحید 2ـ رسالت انبیاء 3ـ کرامت 4ـ معاد و زندگی اخروی
5ـ عدالت و مبارزه با ستم 6ـ کرامت انسانی 7ـ منزلت خانواده 8ـ خردورزی و زندگی سالم
چند نکته پایانی
1ـ یکی از رسالت های اصلی انبیاء ، مبارزه با ظلم و برقراری عدل در روابط جهانی و گسترش حق و حقیقت است.
2ـ افرادی هستندکه نه تنها حق پذیر نیستند بلکه همیشه سد راه حق جویی و حق پرستی هستند. چون عدالت منافع آنها را بر هم می زند.
3ـ دعوت به حق و عدالت با سخن و شعار محقق نمی شود.
4ـ برای برقراری باید موانع و حق پرستی در کل جهان زدوده شود.
5ـ زدودن موانع حقیقت جز با جهاد و صبر و شهادت امکان پذیر نیست.
شیوه برقراری و ارتباط و برخورد با غیر مسلمانان بر اساس آیات قرآن کریم (بر اساس آیات 8و9 سوره ممتحنه – صفحه 183 کتاب)
1ـ به نیکی رفتار کردن و برقراری روابط متقابل بر اساس عدل و قسط
2ـ مبارزه و دفاع از حریم اجتماع مسلمانان در صورت حمله به آنها به جامعه اسلامی
3ـ عدم برقراری رابطه و روی گردانی از اهل باطل و نپذیرفتن ولایت طاغوت← و ان تولوهم و من یتولهم .....
فردای روشن:
نکات :
1ـ تلاش برای بازسازی تمدن اسلامی و اصلاح جهان یکی از قدیمی ترین آرمان ها و اهداف انبیاء الهی است که با تحقُّق حکومت
حضرت ولی عصر جامعه عدل جهانی محقق خواهد شد.
2ـ جامعه بشری امروز بیشتر از هر زمان دیگری به دنبال عدالت و مساوات است و از تبعیض و بی عدالتی رنج می برد.
3ـ بشر امروز به دنبال سعادت و خوش بختی واقعی و آرامش دورنی است.
4ـ ایمان و همت و عزم راسخ ما در پیشبرد اهداف متعالی اسلام نقش اساسی دارد.
5ـ انشاءالله تحقق تمام مظاهر تمدن متعالی اسلام با ظهور حضرت حجت (ع) محقق خواهد شد.
سوالات مفهومی و تشریحی از دین وزندگی۴
مجموعه
نمونه سوالات امتحانات نهایی دین و زندگی پیش دانشگاهی
سال های گذشته را در آدرس زیر می یابید