سوالات مفهومی و تشریحی از دین وزندگی۳(۲)

سؤالات دین و زندگی سوم دبیرستان

  قابل توجه : این سؤالات با همکاری دفتر تالیف کتب درسی و زیر نظر مستقیم جناب آقای دکتر محمد مهدی اعتصامی مؤلف محترم کتاب تهیه گردیده است.

درس اول : بیداری

 

1- قیام امام حسین علیه السلام علیه ستمگران با کدامیک از نیازهای بنیادین انسان ارتباط دارد؟

2- آیا به حکم عقل در موارد زیر می توان اعتماد کرد؟

الف- سعادت انسان در دنیا وآخرت

ب- تدوین یک برنامه جامع برای زندگی

3- اگر کسی در پاسخ به سوال « چگونه باید زیست؟ » بگوید: « تنها باید از لذتهای مادی بهره مند شد » به پاسخ او چه اشکالاتی وارد است؟

4- برای این که پاسخ به نیازهای بنیادین صحیح با شد ، باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟

5- آیا عقل می تواند پاسخ مناسبی به نیاز های بنیادی انسان باشد؟ چرا؟

6- آیا عقل انسان می تواند پاسخگوی مناسبی برای نیازهای بنیادی باشد؟

7- چه راهی برای پاسخ گویی به نیازهای بنیادی انسان وجود دارد؟چرا؟

8- این شعر یادآور کدام خصوصیت انسانی است؟

هر که او بیدارتر ، پردردتر هر که او هشیارتر ، رخ زردتر

9- چرا دستاوردهای علمی انسان نمی توانند پاسخ گوی نیازهای بنیادین انسان باشد؟

11- چه موقع زندگی آدمی معنای انسانی خود را پیدا می کند؟(این مساله را با توجه به نیازها پاسخ دهید)

12- چرا نمی توان پاسخ به نیازها ی بنیادی را به سلیقه فردی واگذار نمود؟

13- در چه شرایطی عقل کارایی کامل در پاسخ گویی به سوال را دارد؟

14- چرا انسان نمی تواند از پاسخ گویی به نیاز های بنیادین فرار کند واز آن غافل بماند؟

15- آیا هر انسانی همواره به نیازهای اساسی خود آگاهی دارد؟ چه موقع این نیازها به دغدغه جدی وسوالهای اصلی او تبدیل می شوند؟

16- در چه صورتی زندگی انسان معنای صحیح پیدا می کند؟

17- منظور از« درد متعالی » چیست؟

18- چرا انسان در پاسخ گویی به نیازهای بنیادی ، ناتوان است؟

19- پاسخ گویی به کدام نیاز اساسی ، پاسخگویی به سایر نیاز ها نیز هست؟ توضیح دهید.

 

 

---

 

درس دوم: لطف الهی

 

1- بر مبنای این که هدایت هر موجودی با خلقت خاص او ارتباط دارد ، تناسب میان خلقت وهدایت زنبور عسل با انسان را مقایسه کنید.

2- کدام ویژگی ها در انسان زمینه ساز نوع هدایت اوست؟ این ذمینه سازی را توضیح دهید.

3- در باره نمودار زیر توضیح دهید ومثال مناسبی برای آن ذکر کنید.

 

___ هدایت خاص ___

مخلوق خاص ------------------------------- هدف خاص

 

4- برخی از نتایج ارزشمند تعقل در معارف دین چیست؟ این نتایج را در ارتباط با نیاز ها توضیح دهید.

5- چرا می گوییم هدایت یک اصل عام و همگانی است؟

6- خداوند کدام هدف را به عنوان مقصد نهایی انسان اعلام کرده است؟

7- چه تناسبی میان خلقت ، هدف و هدایت موجو دات وجود دارد؟

8- بنا برسخن امام کاظم «علیه السلام» دو حجتی که خدا بر مردم قرار داده است چیست؟ (نمونه طرح سوال از حدیث )

9- بنا بر سخن امام کاظم « علیه السلام» درباره حجت ظاهر و باطن رتبه ی چه کسانی در دنیا و آخرت بالاتر است؟

10- کدامیک از گزینه های زیر درست نیست؟

بنابرسخن امام کاظم« علیه السلام» درلاره ی دو حجت ظاهر وباطن :

الف – کسی که عقلش کاملتر است ، رتبه اش در دنیا و آخرت بالا تر است.

ب – رسولان ، انبیا و ائمه حجتهای ظاهر هستند.

ج – اگر انسان به یکی از حجتها توجه کند ، به رستگاری می رسد.

11- کدام یک از ویژ گیهای انسان سبب شده که هدایت او در قالب ارسال پیامبران انجام پذیرد؟

12- وسیله ی فهم پیام و معرفت به پیام الهی .................. است.

13- .......................تنها پاسخ صحیح و مطمئن به نیاز انسان است.

14- معنای آیه زیر را تکمیل کنید و توضیح دهید که چگونه این آیه بیانگر هدایت ویژه ی انسان است؟

انا انزلنا علیک الکتاب .......................................................

للناس بالحق برای مردم ، به راستی و درستی

فمن اهتدی فلنفسه …....................................................

ومن ضل و هر کس که گمراه شود

فانما یضل علیها جز این نیست که به زیان خود گمراه می شود

وما انت علیهم بوکیل و تو وکیل و مدافع آن ها نیستی.

 

15- چگونگی رابطه ی « عقل واختیار » و «نوع هدایت انسان » را تبیین کنید.

16- حجتهای ظاهر و باطن کدامند و چه رابطه ای با هم دارند؟

17- در ترجمه ی آیات 42 و43 یونس دقت کنید:

« کسانی از آنان فقط سخنان تو را می شنوند ( ولی گوش دل نمی سپارند) آیا تو می توانی کران را به شنیدن وادار کنی گر چه عقل را به کار نبندند؟ و از آنان کسی هست که فقط به تو می نگرد (ولی نه با چشم دل) آیا تو می توانی به کوران راه نشان دهی؟»

اکنون توضیح دهید که این دو آیه درباره حجت های ظاهر وباطن چه می فرماید؟

18- چرا پاسخ به نیازهای اساسی انسان تنها با بهره گیری از عقل میسر نیست؟

19- منظور از « هدایت یک اصل عام است » چیست؟

 

 

---

 

درس سوم : هدایت مستمر

 

1 - دلایل آمدن پیامبران متعدد را نام ببرید .

  – دلایل ختم نبوت را ذکر کنید.

  – این دلایل را با هم مقایسه کنید وارتباط میان آنها را تو ضیح دهید.

2 - ویژ گیهای فطری یعنی چه؟

3 - کدامیک از ویژگیهای زیر فطری هستند؟

1- شعردوستی 2- عدالت طلبی 3- بی نهایت طلبی در زیبایی

4- علاقه به نویسندگی 5- گرایش به علم و آگاهی 6- ذوق مدیریت

4- وجود امام معصوم پس از پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم ) کدام یک از عوامل آمدن پیامبران جدید را از بین می برد؟

5- با وجود این که خداوند یک دین برای هدایت انسان ها فرستاده است ، چرا اکنون ادیان مختلفی در جهان وجود دارد؟

6- دو مورد از ویژگیهای اسلام را که سبب شده است پاسخگوی نیاز های زمان باشد ، تو ضیح دهید و برای هر کدام یک نمونه ذکر کنید.

7- اگر پیامبران ، معصوم نبودند چه مشکلاتی پیش می آ مد؟

8- یکی از ویژ گیهایی که سبب شده اسلام پاسخ گوی نیازهای متغیر زمان با شد ، « تقدم روح و حقیقت تعالیم دینی بر شکل و ظاهر آن » است . این ویژ گی را با ذکر نمونه توضیح دهید.

9- آیا «مسیحیت» و «یهودیت» نام دو دین جداگانه است که خود حضرت موسی و حضرت عیسی (علی نبینا وآله وعلیهما السلام) بر دین خود گذاشته اند؟ دلایل خود را بیان کنید.

10- چرا خداوند فقط در دورانهای گذشته پیامبران خود را فرستاده است؟

11- از بین رفتن تعلیمات پیامبران پیشین یکی از دلایل آمدن پیامبربعدی است. این دلیل را بررسی کنید و توضیح دهید که کدام ویژگی اسلام در مقابل این دلیل قرار دارد؟

12- اسلام چه ویژگی هایی دارد که مانع از محدود شدن آن به زمان خاص می گردد ؟

13 - الف : معنای آیه شریفه ی زیر را تکمیل کنید.

ان الدین عندالله الاسلام ..................................................................

و ماختلف الذین اوتواالکتاب وکسانی که به آنان کتاب داده شد اختلاف نکردند

الا من بعد ما جاءهم العلم مگر بعد از آنکه به حقیقت آگاه شدند

بغیا بینهم ( اختلافی) از روی ستم و تجاوز

ومن یکفر بایات الله ....................................................................

فان الله سریع الحساب ....................................................................

ب : این آیه ، زمینه ی پیدایش تعدد و اختلاف در ادیان را چه می داند؟

12- عوامل وجود ادیان مختلف در جهان چیست؟

 

 

---

 

درس چهارم : معجزه ای از نوع کتاب

 

 1- یکی از نشانه های محتوایی معجزه بودن قرآن کریم انسجام و وحدت درونی در عین نزول تدریجی است. توضیح دهید که این امر چگونه بر معجزه بودن قرآن کریم اشاره دارد؟

2- قرآن کریم را با دیگر کتاب های آسمانی مقایسه کنید:

الف ) شباهت ها ب ) تفاوت ها

3- قرآن کریم را با آثار دانشمندان مقایسه

کنید:

 (الف ) از لحاظ لفظی و ظاهری ( سه مورد

ب ) از نظر معنوی و محتوایی

4- آیا میان ختم نبوت و نوع معجزه ی پیامبر اکرم (ص) رابطه ای وجود دارد؟ توضیح دهید

 5- چرا پیامبران به داشتن معجزه نیازمندند؟

6- تحدی قرآن کریم را توضیح دهید.

7- معنای آیه ی شریفه ی زیر را تکمیل کنید، سپس توضیح دهید که این آیه بیانگر کدام یک از ویژگی های قرآن کریم است؟

افلا یتدبرون القرآن ............................................................................

و لو کان من عند غیر الله اگر از نزد غیر خدا می بود

لوجدوا فیه اختلافاّ کثیراّ در آن ناسازگاری بسیار می یافتند (نساء 82 )

8- اگر معجزه ی پیامبر اکرم (ص) به گونه ای بود که فقط اختصاص به زمان خودش داشت، چه مشکلی پیش می آمد؟

9- اولین آیات نازل شده بر پیامبر اکرم (ص) پنج آیه ی اول سوره ی علق بود که معنای آن چنین است:

بخوان به نام پروردگارت که آفرید* آدمی را از خون بسته آفرید* بخوان و پروردگار تو بزرگوارترین است* آن که با قلم بیاموخت* آدمی را آن چه نمی دانست آموخت*

توضیح دهید: الف) در این آیات خداوند بر چه موضوعی تاکید کرده است؟

ب ) چگونه می توان این آیات را تاییدی بر الهی بودن قرآن دانست؟

 10- رابطه ی امی بودن پیامبر اکرم(ص) را با اعجاز قرآن کریم توضیح دهید.

11- آیا استفاده از قرآن کریم از عناصر فرهنگ زمانه به معنای تاثیر پذیری از آن هاست؟ توضیح دهید.

 

 

---

 

 

درس پنجم : گستره رسالت پیامبر

 

1- با یک استدلال ثابت کنید که چرا ولایت و رهبری جامعه ( ولایت ظاهری ) از پایه های دین اسلام است.

2- این سخن امام علی علیه السلام که فرمودند: « رسول خدا بابی از علم بر روی من گشود که از آن هزار باب دیگر گشوده می شد» ، بیانگر کدام قلمرو رسالت پیامبر اکرم (ص) است؟ چگونه؟

 3- بنا بر سخن امام باقر علیه السلام که برای اسلام پنج پایه شمرده اند ، کدام پایه را مهمتر برشمرده اند؟

4- این جمله ی امام خمینی (ره) که می فرماید: «مجموعه ی قانون برا ی اصلاح جامعه کافی نیست. برای این که قانون مایه ی اصلاح بشر شود، به قوه ی اجرائیه و مجری احتیاج دارد» ، چگونه ضرورت حکومت اسلامی را ثابت می کند؟

5- مطابق با کدام ولایت ، وجود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم واسطه ی همه ی خیرات و برکات مادی و معنوی انسان هاست؟

6- به ترجمه ی آیات زیر دقت کنید و توضیح دهید که این آیات بر کدام یک از قلمروهای رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم دلالت دارد؟

 

  ترجمه ی آیات قلمرو رسالت

 

بدینگونه تو را در میان امتی که پیش از ایشان مردمان

دیگری بودند، فرستادیم تا آن چه را به تو وحی کردیم بر

آنان بخوانی................... ( رعد / 13)

 

بگو از خدا و رسول اطاعت کنید، پس اگر روی بگردانید،

همانا که خداوند کافران را دوست ندارد. ( آل عمران / 32)

 

به یقین ، خدا بر مومنان منت نهاد که رسولی از خودشان

در میانشان بر انگیخت تا آیات خود را بر ایشان بخواند و

پاکشان گرداند و کتاب و حکمت به آنان بیاموزد، قطعاّ پیش

از آن در گمراهی آشکاری بودند. (آل عمران / 164)

 

 

7- چگونه می توان از «ضرورت پذیرش ولایت الهی و دوری از حکومت طاغوت» برای اثبات ولایت و سرپرستی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بر جامعه استفاده کرد؟

8- «طاغوت » چه کسی است؟ چرا پذیرش ولایت طاغوت در اسلام منع شده است؟

9- دلائل ضرورت تشکیل حکومت اسلامی را بنویسید.

 

 

---

 

 

درس ششم : تداوم رسالت

 

1- کدام یک از قلمروهای رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم پس از ایشان ادامه نمی یابد؟ چرا؟

2- نکات مهمی را که از آیه تطهیر به دست می آید ، بنویسید.(سه مورد)

3- با استناد به حدیث غدیر ولایت و جا نشینی حضرت علی « علیه السلام » را ثابت کنید.

4- چرا انتخاب پیامبر بر عهده ی مردم نیست واز جانب خدا صورت می گیرد؟

5- تداوم کدام یک از قلمروهای مربوط به رسالت پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله و سلم» ضروری است؟ این تداوم در چه شکلی انجام می گیرد؟

6- چرا تعیین امام باید از جانب خدا و با اعلام پیامبر صورت گیرد و مردم نمی توانند امام تعیین کنند؟

7- چگونه از آیه ی ولایت برای تعیین امامت حضرت علی « علیه السلام» استفاده می شود؟

8- پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله وسلم»در اولین دعوت خویشان به اسلام جانشین خود را معین فرمود و انجام این کار در ابتدای دعوت در بر دارنده ی چه پیامی است؟

9- ترجمه ی حدیث ثقلین را بنویسید و سه پیام درباره ی قرآن و عترت از آن استخراج کنید.

10- الف – این سخن پیامبر را تکمیل کنید و ترجمه ی آن را در مقابل آن بنویسید.

من کنت مولاه .......................................

.............................. ......................................

ب – پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله وسلم» این عبارت را در چه واقعه ای بیان کرد؟

ج – آیا می توان گفت کلمه ی «مولا» در این عبارت به معنی دوستی است؟ چرا؟

 

 

---

 

 

درس هفتم : مبارزه ی مستمر (قسمت اول)

 

1- چه عاملی باعث شد که احادیث پیامبر اکرم «صلی الله علیه وآله وسلم» پس از رحلت ایشان به درستی حفظ و نگه داری نشود؟ آیا این شکل برای پیروان ائمه نیز پیش آمد؟

2- چگونه حکومت عدل نبوی به سلطنت کسرایی تبدیل شد؟

 3- تر جمه ی آیه ی 144 سوره ی آل عمران چنین است : « ومحمد نیست مگر رسولی که پیش از او رسولانی دیگری بودند. پس اگر او بمیرد یا کشته شود ، آیا شما به عقب بر خواهید گشت؟هرکس به عقب باز گردد به خدا هیچ گزندی نرساند و خداوند به زودی پاداش سپاسگزاران را میدهد.»

با توجه به این آیه توضیح دهید که :

الف – مهم ترین خطری که پس از رحلت رسول خدا مسلمانان را تهدید میکرد چه بو د؟

ب – سپاسگزاران واقعی نعمت وجود رسول خدا «صلی الله علیه و آله وسلم» پس از رحلت ایشان چه گسانی هستند؟

4- مهمترین مسائل ومشکلات اجتماعی وفرهنگی عصر پس از پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله وسلم» چه چیزهایی بود؟

5- چرا فرآن کریم مردم را به مطالعه ی سرگذشت ملت ها دعوت کرده است؟

6- تفاوت اساسی حکومت بنی امیه وبنی عباس با رهبری پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله وسلم»

درچه چیزهایی بود؟

 

 

---

 

درس هشتم: مبارزه ی مستمر

1- الف: ترجمه ی آیات را تکمیل کنید:

ذلک الذی یبشرالله   این است آن چه خداوند مژده می دهد

عباده الذین امنوا بندگان خود را که ایمان آورده اند.

و عملوا الصالحات   .................................

قل لا اسالکم علیه اجرا بگو برای این از شما مزد نمی خواهم

الا الموده فی الفربی .................................

شوری/ 23

 

قل ما سالتکم من اجر   بگو هر مزدی که از شما خواستم

فهو لکم   برای خود شماست

ان اجری الا علی الله   مزد من نیست مگر بر خدا

و هو علی کل شیء شهید و او بر هر چیزی گواه است

ب: سه پیام در ارتباط با مزد رسالت رسول خدا که از این آیات به دست می آید بنویسید.

- ائمه ی اطهار (ع ) در حوزه ی مرجعیت علمی خود چه اقداماتی را انجام دادند؟

3- چرا ائمه اطهار در حوزه ی زندگی سیاسی و اجتماعی خود از برخی روش های متفاوت بهره می بردند؟

 4- ائمه اطهار در مبارزه علیه حاکمان جور چه اصولی را مراعات می کردند؟

  5- ائمه اطهار از دو جهت مبارزه با حاکمان جور را بر خود لازم می دانستند آن دو جهت را توضیح دهید.

6- اصل تقیه چیست و چرا ائمه اطهار از این اصل بهره می بردند؟

7- یکی از درس های مهمی که می توان از روش های متفاوت ائمه ی اطهار در مواجهه با مسائل گرفت چیست؟ آن را توضیح دهید.

8- کدام یک از قلمروهای مربوط به رسالت پیامبر اکرم (ص) نیازمند به پیگیری پس از ایشان است؟ چرا؟

---

درس نهم: خورشید پنهان

1- آیا تحقق انتظار در جامعه بدون حضور انسان های منتظر امکان پذیر است؟ چرا؟

2- چه کسانی می توانند در هنگام ظهور امام عصر(عج) ویژگی های لازم برای یاری و همراهی آن حضرت را داشته باشند؟

3- بنا بر سخن امام صادق علیه السلام یکی از ویژگی های یاران حضرت مهدی (عج) محکم تر از صخره ها بودن است. چه کسی می تواند این خصوصیت را در هنگام ظهور داشته باشد؟

4- آیا کسی که در نبرد حق و باطل زمان خود در عرصةی حق علیه باطل حضور فعال نداشته باشد می تواند در رکاب امام عصر (عج) باشد و او را یاری کند؟

5- علت غیبت امام عصر (عج) چیست؟

6- چرا امام عصر (عج) بهره مندی مردم از ایشان را در عصر غیبت به بهره مندی از خورشید پشت ابر تشبیه کرده اند؟ سه مورد از این شباهت ها را ذکر کنید.

7- غیبت در مقابل ظهور است یا حضور؟ تفاوت این دو در چیست؟

8- چه تفاوتی میان انتظار مثبت و سازنده با انتظار منفی و مخرب وجود دارد؟

9- بنا بر آیه ی 11 سوره ی رعد که می فرماید: « خداوند وضع هیچ گروهی را تغییر نمی دهد مگر آن که آن ها خود وضع خویش را دگرگون سازند» علت اصلی غیبت امام زمان (عج) چیست؟

10- چگونگی رهبری و امامت حضرت ولی عصر (عج) در قلمرو ولایت معنوی را توضیح دهید.

---

درس دهم: در انتظار طلوع

1- آیا می توان گفت که آینده ی تاریخ انسان به چه سرنوشتی خواهد انجامید؟ چگونه؟

2- خداوند در آیه ی 17 سوره ی رعد می فرماید:

«همو از آسمان آبی فرو فرستاد پس رود خانه هایی به اندازه ی گنجایش خودشان روان شدند و سیل کفی بلند روی خود برداشت و از آن چه برای به دست آوردن زینتی یا کالایی در آتش گدازند هم نظیر آن کفی بر می آید. خداوند حق و باطل را چنین مثل می زند اما کف بیرون افتاده از میان می رود. ولی آن چه به مردم سود می رساند در زمین باقی می ماند خداوند مثل ها را چنین می زند»

الف) چه شباهت هایی میان آب رودخانه و کف با حق و باطل وجود دارد؟

ب ) آیا می توان از این مثال آینده ی تاریخ انسان ها را مشخص کرد

3- آیا موضوع موعود و منجی خاص دین اسلام است؟ توضیح دهید.

4- امتیاز دیدگاه شیعه درباره ی موعود با دیگران در چیست؟ (ذکر دو مورد)

5- جواب مبنایی درباره ی مساله ی طول عمر امام زمان (عج) چیست؟

6- انتظار ظهور امام زمان (عج) چه تاثیری در شخص منتظر می گذارد؟

7- پویایی جامعه ی شیعه ناشی از چه عامل هایی است؟

8- معنای آیه ی زیر را تکمیل کنید و پیام آن درباره ی آینده ی تاریخ را بنویسید.

 

 و لقد کتبنا فی الزبور همانا نوشتیم در زبور

من بعد الذکر پس از ذکر (تورات)

ان الارض یرثها .......................................

عبادی الصالحون .......................................

---

 

درس یازدهم: تداوم امامت در عصر غیبت

1- فقیه چه کسی است؟

2- نقش فقها را در عصر غیبت و در زمان حضور ائمه ی اطهار(ع) با یکدیگر مقایسه کنید.

3- چرا مرجع تقلید باید «عادل» و «زمان شناس» باشد؟

4- جملات زیر را تکمیل کنید:

الف) در عصر غیبت مقام مرجعیت علمی در شکل ........................ادامه می یابد.

ب ) یکی از راه های آسان به دست آوردن حکم مرجع تقلید مراجعه به ..................است.

ج) یکی از راه های شناخت مرجع تقلید پرسش از ...........................است.

د)تقلید در احکام دین به معنای ............................است.

5- بنا بر پاسخ امام عصر(عج) به محمد بن اسحاق وظیفه ی شیعه در هنگامی که به امام معصوم دسترسی ندارند چیست؟

6- در عصر غیبت بنا به فرمان امام عصر(عج) مرجعیت علمی و ولایت ظاهری مسلمانان چگونه انجام می گیرد؟

7- آیا در عصر غیبت ولایت معنوی امام عصر(عج) بر عهده ی شخص دیگری قرار می گیرد؟ چرا؟

8- راه بهره مندی از نور ولایت الهی و خروج از ظلمت ها به نور در زمان غیبت امام عصر(عج) چیست؟

9- اصطلاحات زیر را توضیح دهید:

الف) تفقه ب) فقیه ج) مرجع تقلید د) ولی فقیه

10- الف: معنای آیه ی زیر را تکمیل کنید:

الله ولی الذین امنوا خداوند سرپرست مؤمنان اسـت

یخرجهم من الظلمات الی النور ......................................................

و الذین کفروا اولیاؤهم الطاغوت و کافران اولیائشان طاغوت هایند

یخرجونهم من الظلمات الی النور ......................................................

اولئک اصحاب النار ......................................................

هم فیها خالدون .....................................................

ب: بر اساس این آیه پیام های زیر را تکمیل کنید:

کسی می تواند از تاریکی به نور در آید که........................................................................................

کسانی که فرمان الهی را نپذیرند.......................................................................................................

چه عاملی سبب شده که رابطه ی عمیقی میان مراجع و مردم پدید آید؟

---

 

درس دوازدهم: ولایت فقیه

1- جدول زیر را تکمیل کنید:

 

	مرجع تقلید	ولی فقیه
نوع انتخاب	شخصی	عمومی
تعدداشخاص
شرایط عمومی

2- فقیهی می تواند رهبری جامعه ی اسلامی را بر عهده گیرد که «مشروعیت» و «مقبولیت» داشته باشد. این دو اصطلاح را توضیح دهید.

3- تفاوت اساسی نظام اسلامی با سایر حکومت های دمکراتیک چیست؟

4- آیا مسؤولیت مردم در نظام اسلامی با انتخاب رهبر و سایر مسؤولان جامعه خاتمه می یابد؟

5- نقش زمینه سازی حکومت اسلامی برای حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) را توضیح دهید.

6- انتخاب ولی فقیه بنا بر قانون اساسی در کشور ما به چه صورت انجام می گیرد؟

7- با توجه به نامه ی حضرت علی(ع) به مالک اشتر توضیح دهید:

الف) چرا نباید سخن افراد سخن چین را با شتاب پذیرفت؟

ب ) چرا نباید با افراد ترسو مشورت کرد؟

ج ) چرا نباید افراد نیکوکار و بد ار در نظر رهبر یکسان باشند؟

د ) چه کسانی در حکومت اسلامی بیش از دیگران به عدالت نیاز دارند؟

ه ) چرا مهربانی و محبت رهبر باید شامل حال همه ی افراد جامعه باشد؟

و ) چرا رهبر باید عیب جویان را از خود دور کند؟

---

 

 درس سیزدهم: کرامت نفس

1- برخی شرایط اجتماعی یا اقتصادی را عامل گناه و خطای خود معرفی می کنند. چنین نظری تا چه اندازه می تواند درست باشد؟

2- چرا انسان کریم از انجام گناه پروا دارد؟

3- عامل اصلی ناتوانی برخی انسان ها در کنترل شهوت و تحریکات بیرونی چیست؟

4- برخی از آثار کرامت نفس را توضیح دهید؟

5- جملات زیر را تکمیل کنید:

کسی که در بیرون تن به ذلت تن می دهد ابتدا.......................................................................................

قدر و منزلت هر کس به میزان ..................................................................................................................

6- چگونه می توان کرامت و عزت نفس را پرورش داد و تقویت کرد؟

7- الف: ترجمه ی آیه ی شریفه ی زیر را تکمیل کنید:

ولله العزه جمیعا ............................................

و لرسوله ............................................

و للمؤمنین ...........................................

لکن المنافقین لا یعلمون ...........................................

ب ) از این که عزت را ابتدا برای خدا و سپس برای رسول و بعد از آن برای مؤمنین اعلام می کند چه نتیجه ای می توان گرفت؟

ج ) آیا منافقین می توانند به میزانی هر چند اندک بهره مند از عزت باشند؟

8- بنا بر سخن حضرت علی(ع) اگر خداوند در نظر کسی بزرگ شد ثمره و نتیجهی آن چیست؟

9- بنا بر سخن امام سجاد(ع) از همه ی مردم گرامی تر چه کسی است؟

10- بنا بر سخن امام علی(ع) در چه صورتی شهوت ها نزد انسان پست و حقیر می شود؟

11- امام صادق(ع) قیمت و بهای نفس خود را چه چیزی می داند؟

12- خود عالی و اصیل با خود دانی و غیر اصیل چه تفاوتی دارد؟

13- سه مثال از تقابل و رویایی میان خود عالی و خود دانی ذکر کنید.

14- چرا انسان صاحب کرامت اهل پیمان شکنی نیست؟

---

 

درس چهاردهم: زمینه های پیوند مقدس

1- نگاه ویژه ی دین به زن و مرد چگونه است؟

شباهت ها:

تفاوت ها:

2- ترجمه ی آیه ی شریفه ی زیر را تکمیل کنید آنگاه بر اساس این آیه ‘ دیدگاه اسلام درباره ی زن و مرد را توضیح دهید.

من عمل صالحاْْْْ ........................................................

من ذکر او انثی .........................................................

و هو مؤمن ...........................................................

فلنحیینّه حیاه طیّبه او را با یک زندگی پاک حیات بخشیم

ولنجزینهم اجرهم و مسلما به آنان پاداش می دهیم

باحسن ما کانوا یعملون مطابق با بهترین اعمالشان

3- جوانانی که تشکیل خانواده می دهند در مقایسه با جوانان مجرد به کدام فضیلت های اخلاقی دست می یابند؟ (چهار مورد)

4- چه زمینه هایی سبب تشکیل خانواده می شود؟

5- کدام یک از زمینه های تشکیل خانواده ارزشمندتر و برتر است؟ چرا؟

6- چرا می گوییم خانواده یک نهاد طبیعی و متفاوت با سایر نهادهای اجتماعی است؟

7- چگونه می توان خانواده را به عامل گسترش مهربانی و دوستی در جامعه تبدیل کرد؟

8- به ترجمه ی آیه ی 21 سوره ی روم توجه کنید:

9- از نشانه های او این که از (نوع) خودتان همسرانی برای شما آفرید تا بدان ها آرامش یابید و میانتان دوستی و رحمت نهاد . آری در این (نعمت) برای مردمی که می اندیشند قطعا نشانه هایی است.»

10- این آیه بیانگر کدام یک از زمینه های تشکیل خانواده است؟

11- از دیدگاه قرآن کریم ارج و منزلت زن و مرد به چه اموری بستگی دارد؟

 

---

درس پانزدهم: پیوند مقدس

1- چرا پیشوایان ما توصیه کرده اند که در انتخاب همسر با پدر و مادر خود مشورت کنیم و به نظرات آنان توجه نماییم؟

2- با توجه به آموزه های پیشوایان دین در مورد هر یک از موارد زیر توضیح دهید:

الف) زمان مناسب برای ازدواج

ب ) دو راه مناسب برای شناخت همسر

ج ) سه معیار مناسب برای انتخاب همسر

3- تاخیر در زمان ازدواج چه مشکلاتی در پی دارد؟

4- جملات زیر را تکمیل کنید:

پیشوایان ما فرموده اند : الف - .................................................. نصف دین خود را حفظ کرده است.

ب – دو رکعت نماز شخص متاهل برابر با .......................................... است.

5- با توجه به زمینه های طبیعی تشکیل خانواده هدف اصلی از ازدواج را ذکر کنید.

---

درس شانزدهم: کانون مهر

1- شرایط صحیح بودن پیمان ازدواج را ذکر کنید.

2- نفقه چیست و بر عهده ی کیست؟

3- آیا نقش هایی را که اسلام بر عهده ی اعضای خانواده قرار داده می توان جا به جا کرد؟ چرا؟

4- نقش هایی که اسلام بر عهده ی هر یک از اعضا قرار داده چه تفاوتی با نقش های افراد در مؤسسات و سازمان های اداری دارد؟

5- از نظر اسلام کدام یک از وظایف مربوط به خانواده بر عهده ی مرد است؟

6- از نظر اسلام کدام یک از وظایف مربوط به خانواده بر عهده ی زن است؟

7- مهم ترین وظیفه ی مشترک زن و مرد در خانواده چیست؟

8- چرا خداوند وظیفه ی تامین را از دوش مادران برداشته است؟

9- مقدس ترین نقش زن در خانواده چیست؟ چرا؟

10- بنا بر آموزه های پیشوایان دین:

جهاد زن ................................. برای شوهر است.

مرد مدیریت عمومی خانواده را بر عهده دارد و زن .................................... را نشستن در کنار همسر و هم صحبتی با او از................................................ پیش خداوند بهتر است.

11- الف) معنای آیه ی شریفه زیر را تکمیل کنید:

و قضی ربک  .............................................

ان لا تعبدوا الا ایاه .............................................

و بالوالدین احسانا  ............................................

اما یبلغن عندک الکبر  اگر آن ها نزد تو به پیری رسیدند

احدهما او کلاهما  .................................................

فلا تقل لهما اف ................................................

و لا تنهر هما  و ایشان را از خود مران

و قل لهما قولا کریما  و با آن دو کریمانه سخن بگو

و اخفض لهما  و برا ی آنان بگستران

جناح الذل من الرحمه  پر و بال مهربانی را از سر رحمت

و قل رب ارحمهما  و بگو: پروردگارا آن دو را ببخش

کما ربیانی صغیرا  همان طور که مرا در کودکی تربیت کردند

(اسراء 23 و 24)

ب ) وظیفه ی اصلی ما نسبت به پدر و مادر چیست؟

ج ) پنج وظیفه ای که در هنگام پیری پدر و مادر بر عهده ی فرزندان است کدام است؟